چند سالی است مصرف قهوه در مشهد افزایش چشمگیری داشته و این تقاضا کار را به جایی رسانده که روز به روز در شهر شاهد بازگشایی یک قهوه‌فروشی هستیم. قهوه بالا و پایین شهر هم ندارد و همین نکته بازار گرمی برای این محصول رقم زده است.

برخی تصور می‌کنند پس از مصرف قهوه اگر حالت عجیبی به آن‌ها دست دهد، پس آن قهوه اصل و کافئین خالص‌تری دارد. در حالی که تحقیقات ما خلاف آن را ثابت می‌کند چراکه قرار نیست قهوه بمب انرژی باشد و فقط به خاطر میزان کافئین موجود در قهوه ارائه شده، شادابی بدن را بیشتراز حالت طبیعی می‌کند، اما هیچ وقت رفتار مصرف‌کننده با خوردن یک فنجان قهوه از حالت طبیعی خارج نمی‌شود.

قهوه یا کربن!شنیده‌ها حاکی از آن است برخی فروشگاه‌های بی‌نام و نشان با افزودن مواد ممنوعه (قرص‌های اعتیادآور) سبب ایجاد وابستگی مشتری به قهوه می‌شوند و مصرف‌کننده تصور می‌کند هیچ قهوه‌ای این‌قدر تأثیر گذار نیست و بازهم سراغ همان واحد صنفی غیرمجاز می‌رود.

در جایی دیگر قهوه‌های کپک زده تاریخ مصرف گذشته را برخی بیش از حد تَف می‌دهند تا جایی که رنگ قهوه‌ای قهوه به سیاهی مبدل می‌شود و دانه‌ها روغن از خود پس می‌دهند و به نوعی کربن تحویل مشتری می‌شود و با سلامت مردم بازی می‌کنند. پس اگر روی دانه‌های قهوه‌تان مقدار قابل ملاحظه‌ای روغن دیدید، این اتفاق ناشی از تفت داده شدن بیش از حد دانه‌های قهوه است. زمانی که این دانه‌ها تف‌داده می‌شوند، بر اثر گرما کربن‌ تولید شده و گاز خارج شده از دانه‌های قهوه موجب می‌شود تا روغن دانه‌های قهوه‌ با فشاری بالا از منافذ موجود در سلول‌های دانه‌های قهوه بیرون بیاید. اگر این دانه‌ها با دمای بسیار بالا و در مدت خیلی طولانی تفت داده شوند، دیواره سلول‌های دانه‌های قهوه خراب شده و از هم باز می‌شوند و در نتیجه غلظت و چسبندگی روغن موجود در داخل دانه‌ها، کم شده و روغن بیشتری از دانه‌ها به بیرون تراوش کرده و روی سطح دانه‌ها می‌ریزد؛ دانه قهوه‌ای که بیش از حد تف داده شود، حالت سوخته گرفته و خاصیت خود را از دست می‌دهد.

این نکات ویژه و حساس که سلامت مردم را با خطر روبه‌رو می‌کرد موجب شد تا قاضی طباطبایی جانشین دادسرای انقلاب مشهد به صورت ویژه به موضوع ورود کند.

آغاز عملیات

مقام قضایی با توجه به مستندات ارائه شده مردمی، به مأموران پلیس نظارت براماکن عمومی و معاونت بازرسی سازمان صمت استان دستور داد تا واحدهای زیرپله‌ای پخت و آسیاب قهوه را شناسایی کنند و اقدام‌های قانونی صورت گیرد.

از همین رو، پنجشنبه گذشته نماینده پلیس اماکن فرماندهی انتظامی برای بررسی یکی از این موارد راهی بولوار میامی(حوالی روستای شهرآباد) شد. تیم رسانه‌ای روزنامه قدس هم برای مستندسازی ماجرا با مأموران اماکن همراه شد.

دروغ‌هایی که لو رفت

ساعت حدود ۹ صبح راه بلد ما را مقابل یک خانه روستایی با دیوارهای بلند می‌رساند. او می‌گوید: در این مکان دانه‌های قهوه را زیرپله‌ای رُست(تف دادن) می‌دهند. اما هرچه مأموران دور تا دور خانه را بررسی می‌کنند چیزی به چشم نمی‌آید. خانه روستایی چند در و واحد مجزا داشت، دَر یکی از واحدها کوبیده می‌شود و مأموران با هماهنگی مالک آن وارد کارگاه شیرینی‌پزی می‌شوند که دیوار به دیوار خانه مورد نظر بود. هیچ راهی به داخل خانه کناری وجود نداشت، رفت‌وآمدی هم دیده نمی‌شد. مالک کارگاه شیرینی‌پزی هم از وجود قهوه و پخت آن در خانه متروکه مجاور اظهار بی‌اطلاعی می‌کند.

اما در راهروی طبقه همکف شیرینی‌پزی بوی قهوه به راحتی به مشام می‌رسید و نشان می‌داد مدیر کارگاه شیرینی‌پزی واقعیت را مخفی می‌کند.

سرگرد حسنی، فرمانده تیم عملیاتی مأموران اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان رضوی که به ماجرا شک کرده بود، بررسی دقیق‌تر موضوع را در دستور کار خود قرار داد و با حضور در مقابل در ورودی واحد مجاور با مشاهده دانه‌های قهوه ریخته شده در اطراف راز مخفی‌کاری فرد را برملا کرد.

موضوع با مقام قضایی هماهنگ و پس از ورود به خانه متروکه مشخص شد آن‌ها برای لو نرفتن فعالیت غیربهداشتی و غیرقانونی خود، ورود و خروج به محل را از داخل زمین مخروبه مجاور قرار داده‌اند.

حتی در هفته مدام دانه‌های قهوه را تف نمی‌دادند و در زمان‌های خاصی این کار انجام می‌شد. پس از ورود به کارگاه زیرزمینی قهوه که در شرایط کاملاً نامناسب و غیربهداشتی دایر شده بود، محموله حدود ۴تنی قهوه خام و پخته شده کشف شد. بسته‌بندی‌های بی‌نام و نشان فراوانی در کارگاه غیرمجاز وجود داشت و متصدی که چاره‌ای جز بیان حقیقت نداشت مدعی شد قهوه را در پاکت‌ها بسته‌بندی و به صورت فله راهی بازار می‌کند؛ هیچ مجوز بهداشتی هم از دانشگاه علوم پزشکی و دیگر دستگاه‌های نظارتی ندارد. در ادامه با حضور نماینده سازمان صمت و دانشگاه علوم پزشکی و بررسی دیگر ابعاد ماجرا، با دستور مقام قضایی محل پلمب شد.

هشدار

نکته مهم و قابل توجه این است که شهروندان و افرادی که قهوه را به صورت روزانه و یا تفریحی مصرف می‌کنند تا حد امکان خودشان دانه‌های قهوه را آسیاب کنند و دانه قهوه همان‌طور که از اسمش پیداست باید قهوه‌ای رنگ باشد نه‌اینکه به سیاهی بزند. همچنین از مراجعه و مصرف قهوه در مکان‌های غیر مجاز و فاقد هویت به جد خودداری تا سلامت شهروندان با خطر روبه‌رو نشود.

طبق اطلاعات بدست آمده ردزنی دیگر مراکز غیرمجاز پخت قهوه (رست)  به جد در دستور کار مقام قضایی در دادسرای انقلاب قرار دارد و اطلاعاتی در این رابطه بدست آمده است.